TUSAŞ Genel Müdürü Kotil, Ulusal Muharip Uçak’la ilgili konuştu: F-16’larda bu özellik bulunmuyor
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil, TEKNOFEST 2021‘de sergilenen Ulusal Muharip Uçak‘la ilgili olarak Hürriyet gazetesinden Burak Taşçı‘ya açıklamalarda bulundu.
Ulusal muharip uçağın Türkiye’nin bekası için yapılan bir uçak olduğunu söyleyen Kotil, “5. Jenerasyon savaş uçağı… 5. Jenerasyon savaş uçağı ne demek? Uçağın radar tarafınca görülememesi demek? Radara yakalanmamak için tüm mühimmat gövdesinde gizli bulunuyor” dedi.
“Bir de Supercruise özelliği yardımıyla süpersonik uçuş yapabiliyor. F-16’larda bu özellik bulunmuyor; doğal olarak F-16’lardan fazlaca daha ileri bir teknolojiye sahibiz” sözünü kullanan Kotil, akabinde “Bu şu demek oluyor, bu uçak hayli uzun mühlet süpersonik uçuş yapabiliyor ve uzak menzilden maksadını vurabiliyor. 5. Nesilin tarifi bu. Üzerinde biroldukça bilgisayar var ve tek pilot tarafınca yönlendiriliyor” bilgisini verdi.
‘Türkiye’nin bekası için gençlerin yetişmesi gerekiyor’
Kotil, uçağın imalatına başladıklarını belirterek “Mühendislik dizaynları pratik olarak tamamlandı. 18 Mart 2023’de Çanakkale Zaferi’nde motorlarını çalıştırarak hangardan çıkacak. 18 Mart 2025’de ise birinci uçuşunu yapacak ve son olarak 18 Mart 2028’de Hava Kuvvetlerinin envanterine girecek. Dediğim üzere bu uçak ülkenin bekası için hazırlanan bir uçak” diye konuştu.
Şu anda şirkette bulunan 4 bin mühendisten 1000’inin bu proje üzerinde çalıştığını kaydeden Kotil, şunları anlattı:
“Şu anda şirketimizde bulunan 4 bin mühendisten 1000’i bu proje üzerine çalışıyor. Bu proje üzerine 10 bin mühendisle çalışmayı hedefliyoruz. TUSAŞ bünyesinden 3 bin mühendis bu işe odaklanacak. Bunun haricinde 3 bin mühendis ASELSAN, ROKETSAN üzere kurumlardan gelecek. Türkiye’den ve dünyadan mühendisler bu uçak için çalışacak. Sonuçta 6 bin mühendisin yaptığı bir uçak olacak bu.
Bu uçak son teknoloji olduğu için ülkemizi birfazlaca alanda da tepeye taşıyacak. Tasarım ve imalat mühendisliği ile testleri, sertifikasyonu, gereci, elektronik aksamı ve yazılımıyla bizi tepeye taşıyacak bir proje. Zira, 6 bin mühendis az değil. Türkiye’nin en heyecanlı projesi, ben de bu yaşıma karşın heyecan duyuyorum. Lakin burada en değerli nokta biz gençleri ve çocukları motive etmeye çalışıyoruz. Zira ülkenin bekası için bu uçak yapılıyorsa, bunun bekası için de gençlerin şimdiden yetiştirilmesi gerekiyor.”
Sohbetin devamında Taşçı’nın yönelttiği sorular ve Kotil’in bunlara verdiği karşılıklar şöyleki:
– Uçağın menzili, irtifası nedir; bu mevzuda da teknik bilgiler alabilir miyiz?
bu biçimde projelerin detaylı teknik ayrıntıları olağan olarak paylaşılmıyor lakin yüzlerce metreden amacını imha etme maharetine sahip olduğunu söyleyebilirim. Bu uçaklar 40 bin feet’te uçacak. Bu şu demek oluyor Türkiye’nin hava alanına kimse sokmayacak, hava ve kara maksatlarını imha edecek. Bu uçaklar hava alanımızın emniyetidir.
‘Savaş uçağı yapabilen 10 bin mühendis yetiştiriyoruz’
– Parasını ödediğimiz biçimde bize teslim edilmeyen F-35 uçakları var. Ulusal muharip uçağımız F-35’leri geri planda bırakacak teknik donanıma sahip midir?
Bu iki uçak birebir jenerasyon aslına bakarsanız. F-35, F-22, Suhoy Su-57, J-20 ve bizim uçağımız hepsi tıpkı kategoride olan uçaklar. Gerçi Fransa ve Almanya ortak üretim bir uçak hazırlıyor; İtalya da birebir biçimde lakin biz bu ülkelerden çok ilerde gidiyoruz. Türkiye 10’uncu ülke oluyor dünyada. Sayın Cumhurbaşkanımız “Dünya beşten büyüktür” diyor; biz de bu projeyle birinci 4’ün içine girdik. Bu açıdan hayli değerli. olağan olarak tek başına bu kâfi değil. Bunu destekleyecek diğer ögelerde var. Öbür uçaklar da yapıyoruz.
Örneğin, HÜRJET projemiz var; o proje daha ileri bir noktada. O çalışmadaki birtakım mühendisleri buraya transfer ediyoruz. O havalandığında, bu hangardan çıkış yapacak. HÜRJET teslim edildiğinde de, Ulusal muharip uçağımız uçuş testlerine başlayacak. HÜRJET’in önünde de, HÜRKUŞ projemiz vardı. Onun teslimatları yapılıyor. olağan olarak en büyük amacımız, bu projelerde 10 bin mühendisi yetiştirmek. 1000 mühendisten 4 bin mühendise çıktık, 4 bin mühendisten de 10 bin mühendise çıkıyoruz. 10 bin tane savaş uçağı yapabilen mühendis yetiştiriyoruz. Kıymetli olan bu bence.
– Pilot yetiştirme konusunda nasıl gidiyoruz?
Keşke bizim uçak sayılarımız o düzeyde olsa da pilot eksiği olsa. O bahis Hava Kuvvetlerinin alanına giriyor. Biz, 2028’de bu uçaklardan ayda iki, yılda ise toplamda 24 uçak hazırlamayı planlıyoruz. şüphesiz yüzlerce uçağa ulaşacak teknik altyapıya ulaşmamıza daha var. Bu niçinle pilot meselemizin olacağını düşünmüyorum.
Alıntıdır
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil, TEKNOFEST 2021‘de sergilenen Ulusal Muharip Uçak‘la ilgili olarak Hürriyet gazetesinden Burak Taşçı‘ya açıklamalarda bulundu.
Ulusal muharip uçağın Türkiye’nin bekası için yapılan bir uçak olduğunu söyleyen Kotil, “5. Jenerasyon savaş uçağı… 5. Jenerasyon savaş uçağı ne demek? Uçağın radar tarafınca görülememesi demek? Radara yakalanmamak için tüm mühimmat gövdesinde gizli bulunuyor” dedi.
“Bir de Supercruise özelliği yardımıyla süpersonik uçuş yapabiliyor. F-16’larda bu özellik bulunmuyor; doğal olarak F-16’lardan fazlaca daha ileri bir teknolojiye sahibiz” sözünü kullanan Kotil, akabinde “Bu şu demek oluyor, bu uçak hayli uzun mühlet süpersonik uçuş yapabiliyor ve uzak menzilden maksadını vurabiliyor. 5. Nesilin tarifi bu. Üzerinde biroldukça bilgisayar var ve tek pilot tarafınca yönlendiriliyor” bilgisini verdi.
‘Türkiye’nin bekası için gençlerin yetişmesi gerekiyor’
Kotil, uçağın imalatına başladıklarını belirterek “Mühendislik dizaynları pratik olarak tamamlandı. 18 Mart 2023’de Çanakkale Zaferi’nde motorlarını çalıştırarak hangardan çıkacak. 18 Mart 2025’de ise birinci uçuşunu yapacak ve son olarak 18 Mart 2028’de Hava Kuvvetlerinin envanterine girecek. Dediğim üzere bu uçak ülkenin bekası için hazırlanan bir uçak” diye konuştu.
Şu anda şirkette bulunan 4 bin mühendisten 1000’inin bu proje üzerinde çalıştığını kaydeden Kotil, şunları anlattı:
“Şu anda şirketimizde bulunan 4 bin mühendisten 1000’i bu proje üzerine çalışıyor. Bu proje üzerine 10 bin mühendisle çalışmayı hedefliyoruz. TUSAŞ bünyesinden 3 bin mühendis bu işe odaklanacak. Bunun haricinde 3 bin mühendis ASELSAN, ROKETSAN üzere kurumlardan gelecek. Türkiye’den ve dünyadan mühendisler bu uçak için çalışacak. Sonuçta 6 bin mühendisin yaptığı bir uçak olacak bu.
Bu uçak son teknoloji olduğu için ülkemizi birfazlaca alanda da tepeye taşıyacak. Tasarım ve imalat mühendisliği ile testleri, sertifikasyonu, gereci, elektronik aksamı ve yazılımıyla bizi tepeye taşıyacak bir proje. Zira, 6 bin mühendis az değil. Türkiye’nin en heyecanlı projesi, ben de bu yaşıma karşın heyecan duyuyorum. Lakin burada en değerli nokta biz gençleri ve çocukları motive etmeye çalışıyoruz. Zira ülkenin bekası için bu uçak yapılıyorsa, bunun bekası için de gençlerin şimdiden yetiştirilmesi gerekiyor.”
Sohbetin devamında Taşçı’nın yönelttiği sorular ve Kotil’in bunlara verdiği karşılıklar şöyleki:
– Uçağın menzili, irtifası nedir; bu mevzuda da teknik bilgiler alabilir miyiz?
bu biçimde projelerin detaylı teknik ayrıntıları olağan olarak paylaşılmıyor lakin yüzlerce metreden amacını imha etme maharetine sahip olduğunu söyleyebilirim. Bu uçaklar 40 bin feet’te uçacak. Bu şu demek oluyor Türkiye’nin hava alanına kimse sokmayacak, hava ve kara maksatlarını imha edecek. Bu uçaklar hava alanımızın emniyetidir.
‘Savaş uçağı yapabilen 10 bin mühendis yetiştiriyoruz’
– Parasını ödediğimiz biçimde bize teslim edilmeyen F-35 uçakları var. Ulusal muharip uçağımız F-35’leri geri planda bırakacak teknik donanıma sahip midir?
Bu iki uçak birebir jenerasyon aslına bakarsanız. F-35, F-22, Suhoy Su-57, J-20 ve bizim uçağımız hepsi tıpkı kategoride olan uçaklar. Gerçi Fransa ve Almanya ortak üretim bir uçak hazırlıyor; İtalya da birebir biçimde lakin biz bu ülkelerden çok ilerde gidiyoruz. Türkiye 10’uncu ülke oluyor dünyada. Sayın Cumhurbaşkanımız “Dünya beşten büyüktür” diyor; biz de bu projeyle birinci 4’ün içine girdik. Bu açıdan hayli değerli. olağan olarak tek başına bu kâfi değil. Bunu destekleyecek diğer ögelerde var. Öbür uçaklar da yapıyoruz.
Örneğin, HÜRJET projemiz var; o proje daha ileri bir noktada. O çalışmadaki birtakım mühendisleri buraya transfer ediyoruz. O havalandığında, bu hangardan çıkış yapacak. HÜRJET teslim edildiğinde de, Ulusal muharip uçağımız uçuş testlerine başlayacak. HÜRJET’in önünde de, HÜRKUŞ projemiz vardı. Onun teslimatları yapılıyor. olağan olarak en büyük amacımız, bu projelerde 10 bin mühendisi yetiştirmek. 1000 mühendisten 4 bin mühendise çıktık, 4 bin mühendisten de 10 bin mühendise çıkıyoruz. 10 bin tane savaş uçağı yapabilen mühendis yetiştiriyoruz. Kıymetli olan bu bence.
– Pilot yetiştirme konusunda nasıl gidiyoruz?
Keşke bizim uçak sayılarımız o düzeyde olsa da pilot eksiği olsa. O bahis Hava Kuvvetlerinin alanına giriyor. Biz, 2028’de bu uçaklardan ayda iki, yılda ise toplamda 24 uçak hazırlamayı planlıyoruz. şüphesiz yüzlerce uçağa ulaşacak teknik altyapıya ulaşmamıza daha var. Bu niçinle pilot meselemizin olacağını düşünmüyorum.
Alıntıdır