Yapay Çim (halı saha) ve spor sakatlıkları nelerdir?

Bakec

New member
1950’lili yılların sonlarında üretimine başlanan yapay çim alanlar 1960’lı yılların ortalarından daha sonra bir hayli ülkede evvela boş vakit içinderı kıymetlendirme gayeli olmak üzere kullanılmaya başlanmıştır. Doğal çime nazaran hem maliyeti birebir vakitte bakımı çok ekonomik olan yapay çim alanlar bir an da dünyanın bir epeyce köşesinde amatör ve profesyonel farklı spor kollarındaki ekipler tarafınca kullanılmaya başlanmıştır. Yapay çim alanlardaki bu artış bir mevzuda da önemli bir yükselmeye niye olmuştur o da; SPOR SAKATLIKLARI.

Yapılan çalışmalar yapay çim tabanların doğal çime göre kayganlığının daha az olmasından kaynaklı çok zorlanmaya bağlı olarak, bilhassa ayak bileği ve diz de sakatlıklara yol açtığı görülmüştür. Amerika da Wisconcin Üniversitesinde 1980’li senelerda yapay çim alanlarda idman ve maç yapan 500 e yakın sportmen üzerinde yapılan bir çalışmada önemli ayak bileği ligament (bağ) yırtıkları ve burkulmalar, ciltte ise kesikler gözlemlenmiştir. 1990’lı senelerda yapılan farklı çalışmalarda da bu tıp yapay çim alanların sportmenlerin ayak tarak kemiklerinde ve eklemlerinde ıstıraplara yol açtığı gösterilmiştir. Tüm bu sakatlıkların sebebi olarak ise bu üslup alanların pek sert olması, topun yeteri kadar zıplamaması olduğu söylenmiştir. Bunun üzerine şok emici tesirleri fazlaca daha fazla olan yeni jenerasyon yapay çim alanların üretimine başlanılmıştır.

1990’lı yılların sonlarına gerçek üretimine başlanan bu alanlar FIFA ve UEFA tarafınca da kabul edilerek yapay çimlerin testleri aşikâr pahalar göz önüne alınarak yapılmaya başlanmıştır. Öncelikli olarak FIFA ve UEFA’nın düzenlediği gençlik turnuvalarında kullanılmaya başlanan bu alanlar da yaşanan olumlu tecrübeler FİFA’nın yüreğini artmasına ve bu alanların milletlerarası turnuvalarda da kullanılmaya başlanmasına yol açmıştır.

Ülkemizde de son senelerda bilhassa yapay çim alanların, amatör spor müsabakalarında kullanılmasının yanı sıra profesyonel müsabakalarda da kullanım sıklığı artmaya başlamıştır. Bu hususta öncülüğü Ankara yapıyor dememiz fazlaca yanlış olmaz sanırım. Ankara 19 Mayıs Stadyumu dış alanları ve Keçiören Aktepe Stadyumu eski nesil yapay çim alanları olarak birkaç yıldır hizmet vermektedir. Bu alanlara 2008–2009 döneminde 19 Mayıs Stadyumunun yeri de eklenmiştir.19 Mayıs Stadyumunun yeri UEFA ve FİFA’nın onayladığı yeni jenerasyon yapay çim olarak hizmet vermeye başlamış ve o sene içerisinde oyunculardan ve kadrolardan gelen şikâyetler üzerine bir daha sonraki sene kaldırılmış ve bir daha doğal çim alana dönüş yapılmıştır.

Ankara içerisinde bir fazlaca yerde de uzun yıllardır yapay çim yani halı alanlar Ankaralı spor(futbol)severler tarafınca kullanılmaktadır. Ticari hedefle kurulmuş olan bu alanlar bilhassa fiziki şartlar açısından spor yapanlar için önemli meseleler yaratabilme özelliklerine sahiptir. bir fazlaca halı saha, sert beton yer üzerine konulmuş, kısa bir süre daha sonra esneklik özelliklerini kaybeden materyalden yapıldığı için değerli sıhhat sorunları oluşturmaktadır. Bu tıp halı alanlarda en sık karşılaştığımız spor faydalanmaları; yeteri kadar ısınma yapılmadığı için kas yırtıkları, sert yerde düşmelere bağlı omuz çıkıkları, kırıklar, ayak bileğinde burkulmalar ve dizlerde meydana gelen sorunlardır. Bu tıp alanlarda her yaştan insan yararlandığı ve bu bireylerin sıhhat denetimleri yapılma mecburiliği olmadığı için kalp krizi geçirme riskleri de çok sıktır. Halı alanlar neredeyse 24 saat hizmet verdiği için Ankara halkı kimi vakit gece yarısında yahut gece yarısından daha sonra dahi buralarda 1 saati bulan spor yapmaktadır. Bu durumda sıhhat açısından önemli riskler oluşturmaktadır.

Bu çeşit alanlarda spor yapan bireylerin belirli birtakım bahislere dikkat etmesi daha sonradan oluşacak olan bir fazlaca sorunun daha evvelinde önüne geçecektir. Her şeydilk evvel şahıslar halı alanlarda maç yapmadan evvel kesinlikle kalp denetimlerini yaptırmalı, en yeterlisi genel bir tabip değerlendirilmesinden geçmelidir. Maçlar epey sıcakta ya da hayli soğuk havalarda ve fazlaca geç saatlerde yapılmamalıdır. Bireyler alana çıktıklarında en az 5 dakika düşük tempoda koşarak ısınmalı daha sonrasında maça başlamalıdır. Tok karnına asla maç yapılmamalı, kişi aktivite sırasında kendini berbat hissederse çabucak en yakın sıhhat kuruluşuna başvurmalıdır.

Sağlıklı ve spor dolu günler dileğiyle….
 
Üst